Als een spiegel
Korte inhoud
Wanneer Ningal de blinde pianist Tureck ontmoet, gaat er een wereld voor haar open. Als celliste heeft ze een intieme band met de muziek, maar de manier waarop hij die gebruikt, verbijstert haar. Ze gaat met hem in dialoog en komt erachter dat haar fijngevoeligheid veel verder reikt dan ze had vermoed – of dan haar lief is.
Als een spiegel is een reis naar de diepere lagen van de muziek, en naar ons aanvoelen daarvan. Het is ook een verhaal over kijken met je ogen dicht en weten zonder te horen.
Fragment Als een spiegel
Anna bracht me naar de tuin,waar ik de pianist zag zitten in
de schaduw van een brede beuk aan het eind van het gazon. Er waren twee
kinderen bij hem en aan het lawaai te horen deden ze een spelletje. Hun
moeder riep:‘Ophouden, allebei. Oom Tureck heeft bezoek.’
De jongen en het meisje, allebei jonger dan tien, kwamen aangelopen en
gaven me op aandringen van hun moeder een hand, waarna ze giechelend in
huis verdwenen, kleine vogeltjes in het zonlicht van een zomerwind.
Ik staarde besluiteloos naar de stille figuur in de tuinstoel en vroeg
me af waarom mijn gevoel ook nu weer bestond uit een vreemde mengeling
van opwinding en angst.
Anna gaf me een zetje en zei: ‘Ga maar. Hij wacht op je. Als jullie
iets nodig hebben, ik ben binnen.’
lees verder
Achtergrond en invloeden
Wat is de invloed van muziek op onze gevoelens, onze gedachten?
Hoe diep kun je reiken in jezelf? Is het mogelijk om dingen te horen,
te weten, te zien zonder dat je daar iets voor lijkt te hoeven doen?
Stuk voor stuk vragen die mij fascineren. En als iets mij fascineert,
belandt het vroeg of laat in een boek.
Ik kan niet geloven dat er niet ergens een verborgen wereld is, een bron
van kennis, een diepere gevoeligheid. En omdat muziek een medium is dat
ik heel goed ken, werd dat de rode draad doorheen Als een spiegel,
terwijl ik mijn verbeelding de vrije loop liet.
Ningal en Tureck weerspiegelen, ieder op hun eigen manier, een deeltje
van mij dat over deze dingen nadenkt en daarmee probeert om te gaan.
Een andere belangrijke gedachte in dit boek – voor mij
althans – is deze: hoe meer talent, hoe meer verantwoordelijkheid.
Dingen weten of kunnen is niet zonder meer prettig. Een talent ontplooien
houdt onveranderlijk de verplichting in om het juist te leren hanteren.
Dat wil zeggen: niet ten koste van een ander, en ook niet louter voor
jezelf. Tegelijk mogen we ook niet doen alsof we iets niet kunnen. Dat
is verspilling van je talenten, maar het is vooral schadelijk voor jezelf.
Het is een natuurwet: wat niet groeit, sterft. Dit boek daagt uit om te
groeien. Pas dan voel je dat je leeft. De verantwoordelijkheden horen
er gewoon bij.
Foto's
Ik speel al heel lang piano. Muziek maken blijft voor mij iets
heel bijzonders. Nog voor ik Als een spiegel schreef, wilde ik
cello leren spelen. Ik droomde van diepe sonore melodieën en het
omhelzen van mijn instrument. Helaas zijn goede muziekinstrumenten waanzinnig
duur. Tijdens een verblijf bij vrienden in Tsjechië kocht ik voor
een prikje een tachtig jaar oude noodlijdende cello. De verkoper lapte
ze wat op voor de reis, maar een half jaar later bleek ze zo goed als
uit elkaar te vallen. Ik moest de lessen stopzetten. Geld voor een nieuwe
– of voor reparaties van de oude, wat bijna op hetzelfde neerkwam,
had ik niet.
Ik deed twee dingen met mijn verdriet: ik maakte een reeks foto’s
van mijn cello, die ik ‘Studies in afwezigheid’ noemde, en
ik maakte van mijn hoofdpersonage in Als een spiegel een celliste.
De covertekening van Marijke Meersman is gebaseerd op één
van die foto’s.
Mijn cello staat vandaag op een bijzondere plaats in huis en zwijgt. Ik
hou van haar (ik weet het, cello’s zijn mannelijk, maar de mijne
niet – schrijversvoorrecht) met een diepe tederheid. Ik zal ze nooit
verkopen, ook niet mocht ik ooit nog leren spelen op een andere.
Tot op de dag van vandaag maakt de geur van lak en strijkstokhars mij
tegelijk blij en intens weemoedig.
De pers over Als een spiegel
‘Las u ooit een boek dat u echt goesting bezorgde om muzieknotenleer
te gaan studeren en vervolgens piano of cello te leren spelen? Als
een spiegel is zo’n boek. Kirstin Vanlierde debuteert met een
bijzonder sfeervol verhaal waarin je werkelijk vanaf de twééde
bladzijde binnengezogen wordt. Het enige wat je vanaf dan nog wil, is
dat iedereen jou met rust laat zodat je kan meedeinen op de letters en
de sferen die Vanlierde knap uitzet.’
(Els van Steenberghe, De Leeswelp, editie 4/2005)
‘Als een spiegel is hoog gegrepen voor een debutant, maar
Kirstin Vanlierde brengt het er niet slecht vanaf. Een belofte!’
(Ed Franck, Standaard der Letteren, 23/12/2004)